Tendinit, tendon adı verilen kas-iskelet sistemi bağ dokusunda iltihaplanma ve tahriş olması durumunu tanımlar. Tendonlar, kasları kemiklere bağlayan sert dokulardır. Aşırı kullanım, tekrarlayan mikro-travma veya yanlış biomekanik hareketler sonucu bu dokuda enflamasyon gelişebilir. Aşağıda tendinit kavramı, kalsifik tendinit ve oluşum nedenleri, belirtileriyle ilgili ayrıntılar sunulmaktadır.
1. Tendinit Nedir?
Yazı İçeriği
Toggle-
Tanım
-
Tendinit (ya da tendonit), bir veya birden çok tendonun iltihabi reaksiyon göstermesi, şişmesi, ağrı ve fonksiyon kaybı oluşmasıyla tanınır.
-
Özellikle omuz, dirsek, bilek, diz, topuk (Aşil tendonu) gibi yoğun kullanım alanlarında sık görülür.
-
-
Etkilenen Bölgeler
-
Omuz (rotator manşet tendinit): Supraspinatus, infraspinatus gibi kas tendonları sıklıkla etkilenir.
-
Dirsek (tenisçi dirseği veya golfçü dirseği): Bu durumlar esasen epikondilit diye anılsa da temelde tendon iltihaplanması söz konusudur.
-
Aşil Tendiniti: Aşırı koşu veya yürüme aktivitesi sonucunda Aşil tendonu hassaslaşır.
-
Diz (patellar tendinit): Özellikle sporcularda (basketbol, voleybol gibi) atlama aktiviteleriyle ilgilidir.
-
2. Kalsifik Tendinit Nedir?
-
Tanım ve Mekanizma
-
Kalsifik tendinit, tendon dokusunda kalsiyum kristallerinin birikimiyle karakterizedir. Bu genelde omuz (rotator manşet) bölgesinde sık rastlanır.
-
Kalsiyum depolanması, tendon yapısında iltihaplanmaya ek olarak yoğun ağrı ve sertlik yaratabilir.
-
-
Nedenleri
-
Henüz tam olarak net olmayan mekanizmalar söz konusudur. Bazı teorilerde doku hasarı veya kanlanma bozukluğu kalsiyum çökmesine yol açar.
-
Kalsifikasyon oluşan bölümde enflamasyon ve sinir basısı tetiklenerek şiddetli ağrı ve hareket kısıtlılığı gözlenebilir.
-
-
Tedavi Seçenekleri
-
Kalsifik tendinitte genellikle ağrı kesici ilaçlar, fizik tedavi, ESWT (ekstrakorporeal şok dalga tedavisi) veya inatçı vakalarda cerrahi müdahale gibi yöntemler kullanılır.
-
3. Tendinit Neden Olur?
-
Tekrarlı Hareket ve Aşırı Kullanım
-
Sporcular, müzisyenler, yoğun bilgisayar kullananlar gibi sürekli aynı hareketi tekrarlayan kişilerde mikro travmalar zamanla tendonu yıpratabilir.
-
Uygun ısınma veya koruyucu egzersiz yapılmaması, tendonun esneklik kaybıyla iltihap riskini artırır.
-
-
Yaşla İlgili Dejenerasyon
-
Tendon yapıları zamanla elastikiyet yitirir. Orta-ileri yaşlarda küçük zorlanmalarda dahi iltihaplanma oluşabilir.
-
-
Yanlış Postür veya Biyomekanik
-
Kötü duruş, dengesiz yük dağılımı veya yanlış spor tekniği tendonlara ekstra yük bindirebilir, yıpranma hızlanır.
-
-
Travma veya Ani Zorlanma
-
Düşme, çarpma, ağır kaldırma gibi akut zorlamalarda tendon liflerinde mikro yırtıklar gelişebilir. Bu da enflamasyonla sonuçlanır.
-
-
Kronik Hastalıklar
-
Diyabet, romatoid artrit, böbrek sorunları gibi kronik rahatsızlıklar tendonların beslenmesini veya yapısını değiştirerek tendiniti tetikleyebilir.
-
4. Tendinit Belirtileri
-
Ağrı ve Hassasiyet
-
Genellikle etkilenen bölgede lokal ağrı, dokunmayla belirgin hassasiyet, hareketle artan sızlama ya da yanma.
-
Hareket kısıtlandığında ağrı hafifler, ama tekrarlayan hareketle ağrı belirginleşir.
-
-
Şişlik ve Hafif Kızarıklık
-
Bazı vakalarda eklem veya tendon bölgesinde hafif ödem, ısı artışı ve kızarıklık gözlenebilir. Şiddetli olursa iltihabın ilerlediği düşünülür.
-
-
Hareket Kısıtlılığı ve Sertlik
-
Eklem hareket açıklığında azalma, sabahları veya dinlenmeden sonra ilk hareketlerde sertlik ve tutukluk hissi oluşabilir.
-
-
Kronik Halde Çıtırdama / Ses
-
Uzun süren tendinitlerde tendon kılıfı sertleşebilir ve hareket esnasında krepitasyon (çıtırdama, sürtünme sesi) duyulabilir.
-
Sık Sorulan Sorular
-
Tendinit kendi kendine geçer mi?
-
Hafif vakalarda dinlenme, buz uygulama, uygun egzersiz ve ağrı kesicilerle iyileşme görülür. Ancak tekrarlayan zorlanmalar devam ediyorsa iyileşme uzun sürer veya kronikleşebilir.
-
Gerekirse fizik tedavi ve uzman rehabilitasyon desteği alınmalıdır.
-
-
Hangisi daha riskli: Tendinit mi, bursit mi?
-
Her ikisi de iltihabi durumlardır, tendonit tendon iltihabı, bursit eklem çevresi sıvı kesesi (bursa) iltihabıdır. İkisi bir arada da görülebilir. Tedavi prensipleri benzer olsa da farklı bölgeleri etkiler.
-
-
Tendinit ağrısı nasıl hafifletilir?
-
Dinlenme (veya aktivite modifikasyonu), soğuk kompres, doktor önerisiyle anti-enflamatuar ilaçlar, esneme-germe egzersizleri ve fizik tedavi yaklaşımları faydalı olur.
-
-
Tendinite hangi doktor bakar?
-
Ortopedi veya fizik tedavi ve rehabilitasyon (fizyoterapi) uzmanları teşhis ve tedavide ana bölümlerdir. Spor hekimliği de ilgilenebilir.
-
-
Kalsifik tendinit tamamen iyileşir mi?
-
Kalsifik tendinitte kireçlenme alanının çözülmesi ve ağrının kontrolü zaman alabilir. Uygun tedaviyle (ör. ESWT) çoğu vakada iyileşme veya belirgin rahatlama sağlanabilir. İnatçı vakalarda cerrahi seçenek gündeme gelebilir.
-
Tendinit, tendonun aşırı veya yanlış kullanımı, yaşa bağlı dejenerasyon, travma ya da iltihap süreçleri nedeniyle iltihaplanması ve ağrı oluşturmasıdır. Ağrı, hassasiyet, hareket kısıtlılığı tipik bulgulardır. Kalsifik tendinitte ise tendon içinde kalsiyum birikimi ek bir sorun yaratır. Tedavide dinlenme, soğuk uygulama, fizik tedavi, düzenli egzersiz programı ve ağrı/iltihap giderici ilaçlar (doktorun önerisiyle) yer alır. Erken teşhis ve uygun müdahale eklem fonksiyonlarının korunmasında anahtardır.